18 تیر، نگاهی دوباره به نیازهای جنبش دانشجویی

18 تیر، نگاهی دوباره به نیازهای جنبش دانشجویی

سالروز قیام 18 تیر، هر سال، یادآور جنبش دانشجویی است، جنبشی که از یک سو نقش مهمی در جامعه ایران ایفاء می کند و از سوی دیگر تا تحقق توان بالقوه ی خویش فاصله ی زیادی دارد. مروری بر کارنامه ی این جنبش نشان می دهد که با وجود فداکاری های فراوان پاره ای از کمبودهای ساختاری مانع از رشد کیفی آن شده است. به همین دلیل مبارزات دانشجویی نیازمند آن است که از حالت تکراری و کمابیش قابل سرکوب خود بیرون آید. این مبارزات در نهایت باید با بازنگری در ضعف های گذشته ی خویش بتواند موفقیت های نسبی و بعد مهمتری را به دست آورد.

پنج ضعف عمده در جنبش دانشجویی قابل شناسایی است:

1) نبود سازماندهی میان دانشجویان

دانشجویان در دانشگاه های کشور اغلب فاقد یک فعالیت ساختاری هستند. در حالی که ممنوعیت و سرکوب مانع از شکل گیری ساختارهای علنی و قانونی برای فعالیت های دانشجویی می شود، ضرورت پرداختن به گونه ای دیگر از سازمان یابی احساس می شود. دانشجویان باید دریابند که در قالب نیروهای پراکنده ی فردی به جایی ره نمی برند و پیوسته قربانی سرکوب بی رحمانه می شوند. به همین دلیل سازمان یابی دانشجویی به صورت واحدهای کوچک اما منسجم و هدفمند یک نیاز مبرم است که باید به آن پرداخت. این واحدها ترکیبی از قواعد عمومی کار سازمان یافته ی جمعی و خلاقیت دانشجویان در زمان و مکان مشخص باشد.

2) نبود هماهنگی سراسری میان دانشجویان

دانشجویان مبارز در دانشگاه های سراسر کشور پراکنده و فاقد ارتباط و همبستگی هستند. به همین دلیل، اقدامات اعتراضی آنها اغلب در سطح یک دانشگاه محدود مانده و قابل سرکوب می شود. این در حالی است که بیش از 3.5 میلیون دانشجو در 200 واحد آموزش عالی می توانند با داشتن یک شبکه ی سراسری برای هماهنگی مبارزات خویش تبدیل به یک نیروی قوی در سطح ملی شوند. کمیته ی دانشجویی سازمان خودرهاگران  در این راستا پیشنهاد داده است تا «شبکه سراسری دانشجویان ایران» (شسدا) تشکیل شود. شبکه ای مرکب از دانشجویان مبارز دانشگاه های سراسر کشور که با استفاده از ابزارهای فضای مجازی با هم در ارتباط و هماهنگی به سر می برند. “شسدا” یک ابزار است برای هماهنگی میان کنش های علنی و عمومی که توسط دانشجویان تشکیل و مدیریت می شود.

3) عدم انتقال تجارب گذشتگان به نسل های جدید

دانشجویان باید از تجارب چند ده ساله ی مبارزات دانشجویی که به صورت کتبی و شفاهی موجود است بهره برند و خود را مجبور نسازند که بخواهند با روش آزمایش و خطا حرکت کنند. تجارب موفق و ناموفق باید مورد تحلیل و درس آموزی قرار گیرد تا راه های ناکام بازپیموده نشود و مسیرهای موفق و مطمئن مورد استفاده قرار گیرند. انتقال این تجارب وظیفه ی همه ی ماست.

4) واکنش گرایی و نه کنش گرایی

جنبش دانشجویی نباید خود را به سطح یک حرکت واکنش گرا در مقابل تهاجم های پیاپی رژیم تقلیل دهد. این جنبش باید هم در عرصه خواست های صنفی و هم مطالبات اجتماعی و سیاسی، رژیم را با کنش های جمعی سازمان یافته و برنامه ریزی شده غافلگیر کند و او را در زمینه های مختلف وادار به عقب نشینی کند. جنبش دانشجویی باید عنصر خلاقیت، شجاعت و جسارت را دارا باشد.

5) عدم پیوند ارگانیگ با سایر جنبش های اعتراضی جامعه

دانشجویان یک نیروی اجتماعی هستند و به این صفت باید با سایر نیروهای اجتماعی در تعامل باشند. نقش جنبش دانشجویی باید در رابطه ی متقابل با سایر جنبش های اعتراضی جامعه شکل گیرد و از دل این کنش و واکنش باید جنبش اجتماعی عمومی مردم ایران در مسیر آزادی، عدالت اجتماعی و مردم سالاری تقویت شود. تعامل زنده میان دانشجویان، کارگران، معلمان و بیکاران لازم است.

کمیته ی دانشجویی سازمان خودرهاگران ضمن بزرگداشت قیام شکوهمند 18 تیر خواهان کار جدی دانشجویان در عرصه های پنج گانه ی فوق می باشد و در این مسیر از هر کوشش مشترکی استقبال خواهد کرد.

18 تیر 1390