تظاهرات مردم سوریه علیه رژیم همدست خامنه ای ادامه دارد. اما شرایط در حال تغییر است. فعالان حقوق بشر سوريه در بيانيه ای که روز پنجشنبه منتشر کردند، اعلام کردند شمار کشته شدگان شهروندان سوريه در شش ماه گذشته از سه هزار تن فراتر رفته و ده ها هزار تن هم دستگير شده اند. اين بيانيه می گويد: «هرچند ما درخواست دخالت نظامی در سوريه را نداشتيم، ولی استفاده حکومت دمشق از توپ و تانک برای کشتار مردم باعث شده از کشورهای جهان بخواهيم جلوی اين حمله نظامی به شهروندان غيرنظامی را بگيرند».(1) مقاومت و شجاعت آنها بی مانند و ستودنی است. ارتش جنایت پیشه بشار اسد که برادر دوقلوی سپاه پاسداران است همچنان می کشد. تصاویری که از قتل عام و آزار و اذیت مخالفان روی اینترنت منتشر می شود حکایت از بی رحمی کامل نیروهای دولتی نسبت به مردم معترض دارد. روزانه به طور متوسط 5 نفر در سوریه در خیابان ها کشته می شوند.
قیام مردم سوریه رژیم نظامی بشار اسد را با مشکل مواجه کرده است. اقتصاد این کشور از کار افتاده، ارتش سوریه دچار ریزش نیرویی گشته و حتی تدارکات و لجستیک نیروهای سرکوبگر نیز دچار اشکال شده است. تحریم های بین المللی، انزوای حکومت آدمکش سوریه و نیز گرایش به سوی برخورد عملی با رژیم از جمله دیگر مشکلات بشار اسد و همدستانش در طبقه ی حاکم می باشد. حکومت اسد در حال از دست دادن حمایت بلاشرط چین و روسیه است و برایش می ماند رژیم ایران.
با این همه به نظر می رسد که مردم سوریه در حرکت خویش برای موثر واقع شدن و دادن تلفات کمتر با ضعف استراتژی مواجه هستند. یعنی نیروهای فراوانی که به خیابان می آیند می پذیرند که روزانه دهها کشته بدهند لیکن دست به مقاومت فعال نزنند. این امر البته می تواند به دلیل خصلت مسالمت آمیز حرکت مردم سوریه باشد، اما پذیرش تلفاتی تا این حد بالا و نیز مشاهده بی رحمی و رفتارهای مادون حیوانی ماموران اسد می تواند خود یکی از ضعف های ذاتی جنبش باشد. این انفعال مردم معترض در مقابل نیروهای سرکوبگر از یک سو هزینه ها را بسیار بالا می برد و از سوی دیگر بهانه ای می شود بر این که دفاع از جان تظاهر کنندگان به نیروهای خارجی حواله شود. یعنی گرایشی به سمت بازتولید الگوی لیبی. خبرگزاری العربیه در این باره می نویسد: «برخی از فعالان سوری نیز بر این باورند دخالت ناتو و سازمان ملل همانگونه که در لیبی اتفاق افتاد می تواند ضامن نجات جان آنها از سرکوب رژیم بشار اسد باشد». تعداد شهرهایی که در آنها تظاهرات فعال بود از 20 شهر به 12 شهر تقلیل یافته است. هزینه انسانی بسیار بالای تظاهرات می تواند سبب سرد شدن جنبش شود. هر چند که دینامیزم درونی جنبش مردم سوریه بسیار قوی است، اما نباید آن را منبعی بی پایان تصور کرد.
این در حالی است که اگر مردم سوریه از استراتژی انفعال در مقابل سرکوب به استراتژی دفاع فعال در مقابل سرکوب بپردازند این امکان به وجود می آید که کار به دست خود ملت سوریه تعیین تکلیف شود و به نیروهای دارای غرض و مرض ناتو و امثال آن نیازی نباشد. یکی از دلایلی هم که نیروهای سوری تاکنون با دست باز کشتار کرده اند این است که هیچ هزینه ی سنگینی بابت آدمکشی ها و زجر و شکنجه ی مخالفان نمی پردازند. بنابراین فکر می کنند که می توانند آن میزان از بی رحمی را که برای ساکت کردن مردم لازم است به کار ببندند. دفاع فعال اما باعث می شود که نیروی سرکوبگر به فکر جان و هستی خود باشد. بداند که اگر بکشد ممکن است کشته شود، اگر بزند و ضرب و شتم کند ممکن است مورد تهاجم قرار گیرد. به عبارت دیگر باید قبول کند که تلفات بدهد تا بتواند تلفات بگیرد.
استدلالی که ممکن است برخی ارائه دهند مبنی بر این که واکنش مردم به سرکوب می تواند موجب تشدید آن شود در مورد سوریه کاملا بی اساس است زیرا تا این جا نیز ارتش این کشور از اعمال بالاترین درجه قابل تصور در خشونتگری دولتی کوتاهی نکرده است. بارها مردم شهرهای مانند «حمص» را با تانک مورد حمله قرار دادند و یا با قایق های توپدار به مردم و مناطق مسکونی آنها تهاجم بی رحمانه نمودند. بنابراین حداکثر خشونت دولتی از همان ابتدا تا کنون به طور منظم و فکر شده و یاری شده توسط رژیم ایران بر مردم آزادیخواه سوریه تحمیل می شود. استراتژی دفاع فعال توسط معترضان سوری فقط می تواند به نفعشان باشد. یعنی رژیم اسد را دچار ضربه ای غیر قابل انتظار سازد. فراموش نکنیم در یک نبردسرنوشت ساز بهترین دفاع تهاجم است.
این مثال یک بار دیگر این فرضیه را که «خشونت دولتی است و مبارزه ی قهر آمیز برای توقف خشونت است» اثبات می کند. ماههاست که مردم یمن و سوریه و بحرین بدون کمترین خشونتی به تظاهرات مسالمت آمیز برای کسب آزادی و یک زندگی لایق نام انسان مشغول هستند و پاسخی هم دریافت نکرده اند. در یک مقطعی مردم سوریه و یمن و بحرین از خود می پرسند که به هر روی ما را می کشند، چه مقاومت فعال کنیم چه نکنیم، پس چرا ازجان خود دفاع نکنیم. منطقی که در پشت فرضیه ی دفاع فعال قرار دارد یک منطق سیاسی نیست که بخواهد تابع ادا و اطوارهای مد شده در سطح جهانی باشد، یک منطق انسانی است که هر موجود بشری را به دفاع از جان خویش مجاز می سازد. این در همه جای دنیا صادق بوده و هست: هم دریمن، هم در بحرین، هم در سوریه و هم در ایران. بنابراین بهتر است به عنوان کنشگران ایرانی استراتژی خود را براساس واقعیت ها بچینیم و به پیش رویم.
**
کورش عرفانی
9 September 2011
زیرنویس
http://www.radiofarda.com/content/f5_syria_activists_called_for_intervention/24322692.html
منبع: سايت ديدگاه